Geplaatst op 10-11-2025
Baas over je carrière
Baas over je carrière
Wie op Google de zoekterm 'leidinggeven' intikt, stuit op ruim één miljoen hits. En dat is niet zo gek. Want stiekem vinden we het allemaal wel prettig om aan het roer te staan.
De leiding hebben, eigenlijk wil iedereen het wel. Werp maar eens een blik in de gemiddelde zandbak. De behoefte om het voor het zeggen te hebben schuilt ook in mensen die van nature wat volgzamer zijn. Het enige verschil is dat die doorgaans wat meer moeite hebben om boven het maaiveld uit te komen.
Gelukkig geldt: zoveel mensen, zoveel leiderschapsstijlen! Er is dus altijd wel een stijl die bij je past, je moet alleen even ontdekken welke. Goed om te weten: vrijwel alle leiders zijn onder te verdelen in deze vier basistypes.
1. De mensgerichte leider
Het woord zegt het al: de mensgerichte leider is een echt mensenmens. Een people manager, in goed Nederlands. Hij (het woord leider is mannelijk, maar we hebben het hier uiteraard ook over vrouwen) kan met iedereen opschieten en is er vooral op gebrand om het wij-gevoel te versterken. Relatiebeheer is een tweede natuur van deze leider. Hij kan zich bovengemiddeld goed inleven in anderen, biedt altijd een luisterend oor en voelt het direct aan als een medewerker iets op zijn hart heeft. Hij is een verbinder, en nooit te beroerd om aan te sluiten bij de vrijmibo. Medewerkers zijn over het algemeen zeer te spreken over de mensgerichte leider. Ze werken graag en hard voor hem en voelen zich vrij zakelijke ideeën én problemen bij hem neer te leggen.
Eigenlijk is de mensgerichte leider gewoon ontzettend aardig. En dat is precies ook zijn valkuil. Want we weten allemaal dat aardig zijn niet altijd de handigste eigenschap is voor een leider. Zolang de organisatie in rustig vaarwater verkeert, heb je een goeie aan hem. Maar in tijden van crisis, vindt hij het lastig het initiatief naar zich toe te trekken, richting te geven en desnoods onaangename beslissingen te nemen. De mensgerichte leider gaat conflicten liever uit de weg. Medewerkers kunnen hem verwijten dat hij met alle winden meewaait en geen duidelijke koers volgt. En dat leidt vaak tot ergernis en onrust op de vloer.
4 leiderschapsstijlen die je – misschien - nog niet kende
Liminaal leiderschap
Als de orde moet hersteld worden en er grote onzekerheid heerst, is liminaal leiderschap het toverwoord. Door overtuigingen te veranderen, kun je gedrag veranderen, is het idee.
Tribaal leiderschap
Deze stijl is afgekeken van aloude stammen (tribes in het Engels). De leider is hier een chief die de leden van zijn tribe aanstuurt. Zijn doel: de gemeenschap als geheel vooruit te helpen.
Agile leiderschap
Hierbij draait alles om snel reageren, meebewegen en bijsturen in nieuwe situaties. Met alle ontwikkelingen in onze moderne maatschappij zo gek nog niet.
Affiliatief leiderschap
Een affiliatief leider streeft naar harmonie op de werkvloer en verbinding tussen mensen. Dit doet hij onder meer door rekening te houden met hun emotionele behoeften.
2. De directieve leider
De overtuigende, directieve leider gedijt juist uitstekend bij crisissituaties en conflicten. Hij is wilskrachtig, hakt soepel knopen door en gaat recht op zijn doel af. Hij staat 24/7 ‘aan’ (‘handen uit de mouwen, aanpakken die hap!’) en verwacht dat ook van zijn medewerkers.
De directieve leider is gefocust op het eindresultaat. Het proces dat daaraan vooraf gaat, vindt hij tamelijk oninteressant, op het saaie af. Medewerkers die van nature wat afwachtend zijn, hebben baat bij dit type leider. Hij vertelt ze precies wat ze moeten doen.
Zijn valkuil? Dat-ie soms tamelijk dominant is. Hij kan over medewerkers heen walsen en duldt geen tegenspraak. Dat brengt met zich mee dat medewerkers het wel uit hun hoofd laten om het initiatief te nemen en hem hun – misschien wel briljante – ideeën voor te leggen. Zonde!
3. De resultaatgerichte leider
Deze leider heeft een scherp analytisch vermogen, herkent de grote lijnen en blinkt uit in langetermijnstrategieën. Hij is geen fan van dagelijkse beslommeringen en wil daar ook niet te lang bij stilstaan, want het gaat natuurlijk om het hogere doel. De resultaatgerichte leider weet effectief te delegeren en is van nature rationeel. Hij is een motivator, zijn glas is altijd halfvol en hij weet die positiviteit ook over te brengen op anderen. Hij is communicatief sterk en heeft vaak snel een oplossing voor problemen.
De valkuil: resultaatgerichte leiders kunnen doorslaan in hun positiviteit en langetermijndenken. Het risico bestaat dat ze probleemsituaties of conflicten op de werkvloer te makkelijk wegwuiven, waardoor medewerkers zich niet serieus genomen voelen.
4. De beheersgerichte leider
Deze leider is gericht op handhaving van de status quo. Hij is gestructureerd en ordelijk, en een meester in het optimaliseren van werkprocessen. Kwaliteit is belangrijk voor hem, wat de producten en diensten binnen de organisatie zeer ten goede komt. Zijn gedrag is gestructureerd en dus voorspelbaar; medewerkers weten goed wat ze aan hem hebben. Afspraken legt hij bij voorkeur schriftelijk vast. Hij neemt niet graag risico’s. De beheersgerichte leider is vakinhoudelijk sterk en kan prima ‘op de winkel passen’.
Zijn valkuil: de beheersgerichte leider kan doorslaan naar een ware controlfreak. Hij geeft medewerkers liever niet te veel ruimte om hun eigen werkzaamheden in te delen. Omdat hij erg gericht is op de inhoud, heeft hij minder oog voor sociale aspecten. Zijn focus op beheersing kan innovatie en vernieuwing in de weg zitten.
Leidinggeven kun je leren
Hoe weet je nou wat de meest effectieve leiderschapsstijl is in een bepaald geval? Dat hangt uiteraard af van de situatie maar ook van je team. Ervaren en zeer competente medewerkers zijn doorgaans gebaat bij veel vrijheid en ruimte. Relatief onervaren teamleden zullen behoefte hebben aan meer instructie en sturing.
Het mooie is: leidinggeven is te leren! Met ambitie, inzet en de juiste opleiding kun je heel ver komen. De LOI biedt op elk niveau erkende opleidingen in het vakgebied Management en Leidinggeven. Van HBO-opleiding tot gerichte cursussen. Hier lees je er alles over.
Meer over het vakgebied Management en Leidinggeven
Of je nu starter bent of je juist wilt specialiseren in het vakgebied Management en Leidinggeven, de LOI biedt erkende opleidingen op alle niveaus. Van volledige Master-, en HBO-bacheloropleidingen tot Associate Degree’s, korte HBO-programma’s en praktijkgerichte cursussen.